Chủ Nhật, 3 tháng 1, 2021

THẨM ĐỊNH TÁC PHẨM NGHỆ THUÂT - Hien YN

THẨM ĐỊNH TÁC PHẨM NGHỆ THUẬT (Nov.26,2021)

Nguồn: Hien - Lưu giữ & Bảo quản Tranh,

Nhatquy Artgallery - VietNam ArtSalon














Hôm nay có khách gọi điện nhờ thẩm định lô tranh trước năm 86. Sẵn tiện viết vài dòng .....

Trong thế kỷ 21, mọi thứ đã thay đổi rất nhiều, khi các tác phẩm nghệ thuật trị giá 60 tỷ USD được đổi chủ mỗi năm. Do vậy, tính xác thực của tác phẩm ngày càng được quan tâm, nhờ vào sự phát triển của khoa học kỹ thuật, các đánh giá và phân tích được đảm bảo.

Kinh doanh các tác phẩm nghệ thuật là một thị trường béo bở nhờ vào sự tăng trưởng giá trị theo lịch sử, và cũng nhờ vào sự " mập mờ" trong vấn đề authentic, các nhà sưu tập hoặc các maison des arts đã có sự tăng trưởng kinh tế chóng mặt và bền vững. Thị trường này đang chuyển hướng sang các quốc gia Arabes ( Ả Rập) và Châu Á. Hoạt động buôn bán nghệ thuật ở các quốc gia này sôi nổi không khác gì thị trường bất động sản. Các nhà sưu tập Arabes và Châu Á khá dễ tính. Họ mua bán trao đổi môt cách dễ dãi ( chắc vì nhiều tiền quá :)), các tác phẩm nghệ thuật có giá dưới 10 triệu USD thường được mua - bán mà không cần quá nhiều hồ sơ chứng  minh tính xác thực ; Từ đó tạo lỗ hổng dễ dàng cho các tác phẩm copy, giả mạo được trôi nổi ngập tràn trên thị trường. Theo thống kê của FBI, khoảng 50% các giao dịch nghệ thuật là GIẢ (Faussaires). "90% tác phẩm là giả khi được yêu cầu thẩm định " - theo báo cáo của một viện nghiên cứu chuyên về thẩm định các tác phẩm nghệ thuật tại Geneve - Thụy Sĩ

Nội dung chính : dựa vào đâu để thẩm định authenticiy ?

Rất nhiều yếu tố !!!!

**LỊCH SỬ/ TÀI LIỆU LƯU TRỮ**

Các nhà sử học, sưu tập chuyên môn...sẽ được nhờ tư vấn đầu tiên; Họ sẽ đánh giá bề ngoài của tác phẩm : Màu sắc, đường nét, bố cuc, bút pháp....... Sau đó sẽ hướng đến vật liệu, thói quen sáng tác và cả bối cảnh lịch sử kinh tế của thời điểm tác phẩm được cho ra đời...

Thường thì các Maitres cũng như các họa sĩ nổi tiếng hay có Fans hâm mộ sưu tập hoặc theo dõi tìm hiểu cuộc đời riêng tư và đặc biệt là quá trình sáng tác của họa sĩ. Những người này thường có những hiểu biết khá sâu sắc về các tác phẩm của Idols của mình, họ có thể cho chúng ta thêm nhiều chứng cứ và luận điểm

Ngoài việc xem xét bằng mắt thường của các nhà sử học, nghiên cứu từ tài liệu, gia đình đảm bảo..v..v, các chuyên gia sẽ làm các nghiên cứu chuyên sâu hơn dựa vào khoa học kỹ thuật.

**TUỔI ĐỜI CỦA TÁC PHẨM.**

Tranh cũng như bất kỳ tác phẩm nghệ thuật vật chất nào đều sẽ bị ăn mòn, phai màu theo thời gian. Do vậy, sự xuống cấp đồng nhất của tác phẩm : toan, chassis, khung, bản gỗ, giấy, lớp vẽ, vernis, chữ ký.......sẽ có thể chứng minh được phần nào " màu thời gian" của tác phẩm.

Tuy nhiên, khoa học kỹ thuật phát triển, và " kẻ gian" thường là những người thông minh, họ rất biết cách áp dụng, có khi còn đi trước cả thời đại, để tạo ra các tác phẩm "giả" ( Faussaires) gây bối rối cho các chuyên gia thẩm định. Đã có nhiều trường hợp các tác phẩm giả mạo chỉ được minh chứng sau 5 - 10 - 20 năm. Khi đó, giá trị của tác phẩm đã lên đến vài triệu USD...

Tùy vào tính chất vật liệu và tình trạng của tác phẩm mà các chuyên gia sẽ lần lượt áp dụng các kỹ thuật để phân tích : 

***Hóa chất*** : thử phản ứng hóa học để tìm ra thành phần cấu tạo của vật liệu được dùng ( toan, chất liệu vẽ...)

***Quang phổ*** : Đo tuổi thọ các vật liệu bằng gỗ 

***Kính hiển vi*** : phân tích được rất nhiều thành phần, bằng cách lấy mẫu thử; kiểm tra bề mặt tranh; các vết nứt........

***Phản xạ tia hồng ngoại ***: Kiểm tra các lớp vẽ bên dưới ( lớp phác thảo hoặc vẽ chồng... Có rất nhiều trường hợp các họa sĩ vẽ lại chính tác phẩm của mình vẽ trước đó)

***Sử dụng bộ lọc tia hồng ngoại*** : để phân tích màu, keo... sự khô đồng bộ của các lớp cũng là một yếu tố quan trọng để đánh giá... 

***Chụp X- Quang*** : Xem được tổng thể cấu tạo của bức tranh/tượng

Thermoluminescence :  là một hiện tượng vật lý liên quan đến khả năng tích lũy năng lượng ở cấp độ nguyên tử của một số tinh thể nhất định do bức xạ ion hóa tạo ra (do phóng xạ tự nhiên của mặt đất và từ bức xạ vũ trụ) và để khôi phục năng lượng này dưới dạng ánh sáng khi '' chúng bị đốt nóng (hiện tượng phát quang kích thích nhiệt). Đây là một phương pháp phân tích vật lý để tính tuổi thọ của đá, thủy tinh và các đồ vật bằng gốm sứ. Không được sử dụng để thẩm định tranh do phải đốt vật mẫu ở nhiệt độ cao ( >250*C) để đo ánh sáng phát quang từ vật liệu được đốt.

Dendrochronologie: Một trong những cách tính tuổi thọ cho Gỗ. Bằng cách đếm số vân gỗ trên lõi cây. Tuy nhiên cách tính này có chút hạn chế khi chỉ tính được các vật có niên đại đến 11000 năm tuổi.

**** Em xin sửa sai :

Carbon-14 (14C) = đồng vị phóng xạ của carbon, với chu kỳ bán rã là 5730 năm (thời gian mà sau đó một nửa số nguyên tử này đã phân rã thành nitơ-14)

Carbon có một số dạng - hoặc "đồng vị" -11,12, 13, 14. Nguyên tố này có tính phóng xạ, và độ phóng xạ của nó không giống nhau. 1 nguyên tử C11 phóng xạ trong khoảng 20 phút và được thay thế bằng C12, có mức phóng xạ không thay đổi, tương tự như C13. Riêng C14 có mức phóng xạ giảm dần theo thời gian với tốc độ hoàn toàn đều đặn ( 5730 năm, tình cờ được phát hiện bởi các nhà khảo cổ học). Do đó, các nhà khoa học sử dụng nó như một "đồng hồ bấm giờ" để ước tính tuổi của nhiều loại vật thể: tác phẩm nghệ thuật, đá, hóa thạch, v.v ...  có niên đại lên đến 50000 năm. ( Sau khoảng thời gian đó, cách tính này không còn chính xác) Ngoài ra, C14 còn được sử dụng như một cách đánh dấu các mốc sự kiện trong lịch sử ( hoạt động của núi lửa...)

Theo cách tính này, ta có thể biết đươc tuổi thọ của vật liệu, nhưng không chắc chắn thời gian tác phẩm được sáng tác, do đó, cần có nhiều phép so sánh và các phân tích khác đi kèm để thẩm định các tác phẩm nghệ thuật.

Mặc dù vậy, tất cả vẫn có kẽ hở ......

Và khi một tác phẩm GIẢ có thể "qua mặt" được các chuyên gia thẩm định, thì khẳng định rằng tác phẩm đó cũng có một phần giá trị của nó rồi. Bởi vậy, các chuyên gia đã từng có câu hỏi rằng : những người làm giả tác phẩm, có phải họ cũng là 1 "chuyên gia" không?

Mến chúc các nhà sưu tập sáng suốt và may mắn chọn cho mình được các tác phẩm THẬT để xứng đáng với số tiền đã bỏ ra. 

Không có nhận xét nào: